Беларускі шаман. Гісторыя сям’і, якая зь Менску пераехала ў лясы Амазоніі

«Чаму мы тут сядзім? Мы паміраем!»

Менчуку Андрэю 41 год. У Беларусі займаўся аздабленьнем інтэр’ераў, працаваў з дэкаратыўнай тынкоўкай. Ягонай жонцы Юліі 28. Мае эканамічную адукацыю, працавала ў бізнэс-хабе «Імагуру». У іх двое дзяцей: Фіёне 6 месяцаў, Макару 3 гады.

Плян кардынальна зьмяніць жыцьцё высьпяваў паступова. Андрэй стаміўся ад жыцьця ў Беларусі. Адчуў, што ў ім шмат спажывальніцтва, матэрыялізму, зайздрасьці.

«Ёсьць варожасьць, яна адчуваецца ў паветры. Людзі стараюцца быць добрымі адно з адным, але адно аднаго баяцца. Тут (у Пэру. — РС) я ўбачыў, што людзі любяць адно аднаго, хочуць быць у супольнасьці», — кажа Андрэй.

Ён зразумеў, што ня хоча ўсё жыцьцё пражыць у Беларусі. Перастаў адпавядаць ягоны лад жыцьця. Беларус прызнаецца, што раней для яго аўтамабілі, тэхніка, рэчы былі вельмі важныя. Але калі ён пачаў цікавіцца духоўным, езьдзіць на віпасаны (спосаб мэдытацыі зь Індыі. — РС) пад Менск, то зразумеў, што самае каштоўнае для яго — гэта людзі і камунікацыя. На віпасанах Андрэй пазнаёміўся зь Юліяй.

Тры гады таму пара прадала кватэру ў Менску. Паехалі ў вёску, будавалі там дом. Мяркуюць, што гэты час быў падрыхтоўкай да вялікага падарожжа.

Юлія не баялася адправіцца цераз акіян з малымі дзецьмі, бо гэта была ейная ініцыятыва. У яе пачалася дэпрэсія ў Беларусі. Усё здавалася аднастайным. Юлія кажа, што «ўнутрана памірала».

«Я Андрэя даймала апошнія тры гады: „Давай нешта зьменім! Мне тут не падабаецца. Трэба абсалютна нешта іншае!“ Я яму падсоўвала то аяваску, то яшчэ нешта. „Паглядзі, як цікава! Чаму мы тут сядзім? Мы паміраем!“ Бліжэй да даты ад’езду я ўжо не магла дачакацца», — успамінае Юлія.

Андрэй пацьвярджае, што яму спачатку было страшна ехаць у невядомае.

Гамакі, будаўнічыя інструмэнты, пампэрсы

Урэшце пара прадала ўсю сваю маёмасьць. Вырашылі ляцець у Пэру. Хацелі паехаць у краіну, максымальна непадобную да Беларусі побытам, таму Эўропа адпала адразу. Спыніліся на Паўднёвай Амэрыцы. Выбралі горад Ікітас, але плянавалі потым пераехаць у вёску. Сваякі на іхнае рашэньне адрэагавалі па-рознаму, але ўрэшце прынялі.

Рэчы зьбіралі некалькі месяцаў. З багажу быў вялізны турыстычны заплечнік і два невялікія. Узялі пампэрсы, адзеньне. Купілі гамакі з маскітнымі сеткамі, тэнты, будаўнічыя інструмэнты.

«Калі б мы не знайшлі месца, дзе спыніцца, то пачалі б будаваць свой уласны дом», — кажа Андрэй.

За дзяцей пара асабліва не баялася. Нейкіх адмысловых прышчэпак ім перад паездкай не рабілі.

Спазьненьне на самалёт

На паездку ў пары было $10 тысяч. Ляцелі праз Стамбул. Набылі квіткі ў Пэру на навагоднюю ноч 2024 году за $2800. Гэта лічыцца нядорага. Аднак сям’я спазьнілася на самалёт. Яны прыехалі ў аэрапорт загадзя, прайшлі ўсе праверкі і пайшлі гуляць па крамках.

«Нават думкі не было паглядзець на гадзіньнік, бо былі ўпэўненыя, што дакладна ня спозьнімся, яшчэ ж процьма часу», — успамінае Андрэй.

Калі зірнулі на гадзіньнік, заставалася 15 хвілін да пасадкі. Яны пабеглі, але ўсё ж не пасьпелі. Думкі вяртацца дадому не было. Некалькі дзён шукалі новыя квіткі. Урэшце набылі за $4700. Гэта быў асноўны запас іхных грошай на паездку.

«Мой дом — твой дом»

Калі сям’я прыляцела ў Ікітас, на руках у іх было ўжо каля $3 тысяч. У горадзе яны пажылі тыдзень у гатэлі. Потым вырашылі перабірацца ў вёску. Дзеля гэтага набылі лодку ў майстра за $450.

«Човен тут асноўны від транспарту», — тлумачыць пра далейшы шлях Андрэй.

Пакуль плылі ў пошуках вёскі, трапілі ў моцную залеву. Урэшце Андрэй спыніўся і выйшаў на бераг. Гэта была вёска Мішана. Там беларус шукаў шамана. У Пэру яго называюць курандэра. Так ён прыйшоў да дома Бэрнардына.

Беларус загадзя падрыхтаваў зварот да шамана па-гішпанску, але яму было складана чытаць, таму перадаў тэлефон з тэкстам гаспадару, і той чытаў сам. У звароце Андрэй тлумачыў, што стаміўся ад жыцьця ў Эўропе і хоча яго памяняць. Паслухаць увесь зварот можна тут:

«Мой дом — твой дом», — сказаў Бэрнардына, калі прачытаў зварот.

Бэрнардына жыве адзін. Раней у яго было шмат вучняў з Аўстраліі, ЗША, Эўропы. Так сям’я пасялілася ў шамана. Яны ня плацяць за арэнду дома і навучаньне. Але купляюць прадукты, далучаюцца да камунальных аплат у вёсцы: помпы для вады, сонечных панэляў, на правядзеньне інтэрнэту.

Па інтэрнэт езьдзяць у горад, гатуюць на дровах

Жыцьцё ў горадзе ў Пэру можна параўнаць па выдатках з жыцьцём у Менску, мяркуе Андрэй. Курс беларускага рубля да пэруанскага соля амаль 1:1. Аднак у Пэру даражэйшыя мабільная сувязь, паліва. Агародніна, садавіна танныя, але бульба даражэйшая, чым у Беларусі. У вёсцы можна зьбіраць плады ў джунглях, бясплатна лавіць рыбу ў рэках. Многія вяскоўцы ня маюць аплатнай працы, а жывуць са сваёй натуральнай гаспадаркі.

Пара гатуе ежу на дровах. Па інтэрнэт едуць у горад. Іхныя дзеці гуляюць зь мясцовымі малымі, купаюцца ў рацэ. Нядаўна ў Мішане праходзілі спаборніцтвы ў футболе сярод камандаў зь іншых вёсак.

Апісаць свой шараговы дзень у вёсцы Амазоніі Андрэй ня можа.

«У тым асяродзьдзі, дзе я раней жыў, можна было дакладна апісаць свой дзень. Апісваеш адзін дзень — і гэтым апісваеш усе свае дні. А тут ты нешта плянуеш на заўтра, а ўсё адбываецца інакш. Мы плянуем ісьці ў сэльву дабудоўваць домік, а зранку пачынаецца трапічная залева на паўдня і ты нікуды не ідзеш», — тлумачыць ён.

Цяпер у пары засталося «значна менш за тысячу даляраў». Яны абое пакуль нідзе не працуюць і грошай не зарабляюць. На што яны будуць жыць далей, ня ведаюць. Кажуць, што цяпер абыходзяцца мінімумам грошай.

«Я думаю, што на ўсё патрэбнае хопіць», — кажа Андрэй.

Пра жыцьцё ў Пэру беларусы расказваюць у сваім блогу.

«Гэта крыху зьменены стан»

Асноўнае, чым займаецца Андрэй, гэта вучыцца на шамана і разам з Бэрнардына адбудоўвае храм для цырымоній у джунглях. Ён праводзіць з шаманам увесь час. У джунглях той паказвае лекавыя расьліны. Вучыць беларуса сьпяваць ікарасы — сьпевы, якія шаман выконвае падчас цырымоній.

Да таго ж Андрэй праходзіць праз цырымоніі аяваскі. Аяваска — гэта ліяна, якая расьце ў джунглях, адвар зь яе, а таксама назва самой цырымоніі. Андрэй кажа, што варта прайсьці 20-30 цырымоній, каб адчуць эфэкт. Ён прайшоў пяць. Яны адбываюцца па начах, празь дзень (цырымонія зьвязаная з ужываньнем галюцынагенных рэчываў, якія ўтрымлівае сок ліяны, яны могуць нанесьці шкоду здароўю - РС).

Падчас цырымоніі шаман праводзіць рытуалы, сьпявае ікарасы, іграе на шумавых інструмэнтах і дае чалавеку выпіць адвар. Ён пачынае дзейнічаць праз 20-30 хвілін.

«Ты канцэнтруесься на гуках і паглыбляесься ў мэдытацыю. Можна легчы. Такі стан працягваецца ўсю ноч. Ты застаесься адзін на адзін з сабою, са сваім роздумамі», — дзеліцца Андрэй.

Зь ягоных словаў, кожная цырымонія нешта зьмяняе ў сьвядомасьці.

Але пры гэтым можа званітаваць. Падчас цыклю з цырымоній арганізатары раяць захоўваць харчовую дыету і ўстрымлівацца ад сэксу.

«Гэта зьменены стан, у якім ты крыху больш адчуваеш і разумееш, што адбываецца навокал і што адбываецца ў цябе ў галаве», — тлумачыць суразмоўца.

На ягоную думку, кожны перажывае цырымонію аяваскі па-свойму.

«Няма такога, што аяваска вучыць унівэрсальным рэчам. Кожнага — свайму», — кажа Андрэй.

Ён сьцьвярджае, што ў Пэру ўжо знайшоў адказы на некаторыя пытаньні. Прыкладам, што для яго больш каштоўная камунікацыя зь людзьмі, а ня рэчы. Зьявілася больш радасьці ў жыцьці, стаў больш усьміхацца. Кажа, што іншыя людзі заўважаюць у ім пазытыўныя зьмены: што ён стаў больш творчым, ініцыятыўным, свабодным.

«Раней у Беларусі было 50/50. Спачатку ўсё нармальна, а потым ходзіш і пакутуеш. Цяпер нэгатыўных перажываньняў усё менш. Радуесься больш поўна, больш шырока, больш глыбока», — кажа Андрэй.

Юлія пакуль корміць грудзьмі дзіця, таму сумяшчаць гэта з аяваскай ня можа. Аднак хацела б прайсьці празь яе, калі дзеці падрастуць. Яна кажа, што таксама стала больш радавацца ў Пэру, а не пакутаваць.

«Будзем запрашаць сюды турыстаў»

Андрэй ня можа сказаць, якая канчатковая мэта аяваскі.

«Гэта адбываецца само і ня так, як ты сабе ўяўляў. Калі я на нешта хварэю, я не магу ўявіць стан, калі я буду здаровым», — тлумачыць ён.

Кажа, што пачаў намацваць сваё прызначэньне. Думае, што яно зьвязана з дапамогай людзям. Дапускае, што ня ўсім падыдзе ягоны спосаб жыцьця. Аднак мяркуе, што знойдуцца і тыя, хто ім зацікавіцца. На пытаньне, ці аяваска — гэта не сярэднявечныя практыкі, Андрэй кажа, што так разважаць — гэта асуджэньне, «а асуджэньне — гэта хвароба».

«Калі камусьці падабаецца жыць у трушчобах Бэлена, гэта добра. Калі камусьці падабаецца жыць у пэнтхаўсе Нью-Ёрку — гэта таксама добра. Нельга асуджаць чалавека за ягоны выбар», — думае ён.

У будучыні пара мяркуе зарабляць на турыстах. Андрэй цяпер вучыцца самастойна праводзіць абрады. Гэта плянуюць рабіць у храме, які цяпер адбудоўваюць з Бэрнардына.

«Мы будзем запрашаць сюды турыстаў адпачыць, ацаліцца, паправіць самаадчуваньне», — кажа Андрэй.

Беларусы думаюць, што пажывуць у Пэру адзін або два гады. Ім трэба зарабіць на квіткі, калі яны захочуць зьмяніць месца жыхарства. Далей яны думаюць паехаць у Аўстралію.